• Η συμμετοχή της νέας υποδομής «ΠΑΓΓΑΙΑ» του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο πανευρωπαϊκό πείραμα του ACTRIS για την εκτίμηση των ατμοσφαιρικών επιπτώσεων του απαγορευτικού για τον COVID-19

    Το ΕΑΑ, μέσω του ΙΑΑΔΕΤ και της ομάδας ReACT, συμμετέχει ενεργά στο πανευρωπαϊκό πείραμα του ACTRIS για τον COVID-19 με την παροχή δεδομένων από το Παρατηρητήριο Κλιματική Αλλαγής ‘ΠΑΓΓΑΙΑ’ στα Αντικύθηρα. Η Ευρωπαϊκή Ερευνητική Υποδομή ACTRIS (Aerosols, Clouds and Trace Gases Research Infrastructure) έχει ως βασική της αποστολή την...

  • Οι θερμοκρασίες τον Μάιο στην Αθήνα από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα και ο πρόωρος καύσωνας του 2020

    Στο γενικότερο περιβάλλον της παγκόσμιας θέρμανσης και κλιματικής αλλαγής, τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται ολοένα και πιο έντονα και συχνά. Όμως οι θερμοκρασίες που παρατηρήθηκαν στη χώρα μας τις τελευταίες μέρες δεν είναι απλά ακραίες αλλά και πρωτοφανείς (με την κυριολεκτική σημασία της λέξης), καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ για...

  • Η ιστορία του πρωτογαλαξία GN-z11.1

    Tον Μάρτιο του 2016, ομάδα αστρονόμων από τα πανεπιστήμια του Yale, της California και του Ινστιτούτου Space Telescope Science, συνδυάζοντας φασματοσκοπικά και οπτικά δεδομένα από τα διαστημικά τηλεσκόπια Hubble και Spitzer, ανακάλυψαν τον ιδιαίτερα φωτεινό πρωτογαλαξία GN-z11.1. Ο πρωτογαλαξίας αυτός αποτελεί μέχρι σήμερα το πιο μακρινό αντικείμενο (Εικόνα 1)...

  • Γίνονται τσουνάμι στην Ελλάδα;

    Στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών λειτουργεί το Εθνικό Κέντρο Προειδοποίησης για Τσουνάμι (ΕΚΠΤ). Το κέντρο ιδρύθηκε επίσημα το 2010 και είναι σε επιχειρησιακή λειτουργία από το Σεπτέμβριο του 2012. Σκοπός του είναι η προειδοποίηση της πολιτείας και ξένων κρατών για την πιθανότητα δημιουργίας τσουνάμι ως επακόλουθο εκδήλωσης...

  • Τα ακρότατα των άστρων

    Το 1860 Γερμανοί αστρονόμοι του αστεροσκοπείου της Βόννης, εκτελώντας παρατηρήσεις για την κατασκευή ενός αστρομετρικού καταλόγου (Bonner Durchmusterung Stellar catalogue, 1859-1903) ανακάλυψαν ένα μεταβλητό υπεργίγαντα αστέρα με περίοδο ~ 740 μέρες που έμελλε να είναι το μεγαλύτερο σε διαστάσεις αστέρι που έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα. Περίπου ενάμιση αιώνα αργότερα,...

  • Δύο γίγαντες κι ένας γείτονας

    Πέντε από τους οκτώ γνωστούς πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος είναι ορατοί με γυμνό μάτι. Ξεκινώντας με τον πλησιέστερο στον Ήλιο, διακρίνουμε τον Ερμή, την Αφροδίτη, τον Άρη, το Δία και τον Κρόνο (κάποιοι θα σκεφτούν εδώ ότι θεωρητικά –με αστρονομικούς όρους μεγεθών- ορατός είναι και ο πλανήτης Ουρανός...

  • Ο ανοιξιάτικος κομήτης Άτλαντας (ATLAS C/2019 Y4)

    Η φετινή Άνοιξη μας επιφυλάσσει την παρατήρηση ενός ενδιαφέροντος ουρανίου φαινομένου: τη διέλευση του κομήτη με το όνομα Άτλαντας και για την ακρίβεια: ATLAS C/2019 Y4. Έχει ήδη φωτογραφηθεί μέσα από τηλεσκόπια και αναμένεται στις επόμενες εβδομάδες, που θα έχει πλησιάσει περισσότερο προς τη Γη, να γίνει ορατός και...

  • Σέλας

    Σέλας εμφανίζεται στις πολικές περιοχές όλων των πλανητών με ενδογενές μαγνητικό πεδίο. Προέρχεται από τη διείσδυση φορτισμένων σωματιδίων του ηλιακού ανέμου, κατά μήκος μαγνητικών δυναμικών γραμμών μιας ωοειδούς ή δακτυλιοειδούς δομής. Το κέντρο της δομής αυτής βρίσκεται κοντά στους γεωμαγνητικούς πόλους (σελαϊκή ζώνη-auroral oval). Σε σχέση με τη φύση...

  • H πρώτη εκτίμηση της σταθεράς Hubble και της ηλικίας του σύμπαντος

      Το 1929, οι αστρονόμοι Edwin Hubble και Milton Humason κατάφεραν και μέτρησαν ταχύτητες απομάκρυνσης αλλά και αποστάσεις για 46 γαλαξίες, με το μέγιστο της απόστασης να φτάνει περίπου τα 2 Mpc (1 Mpc = 1.000.000 parsec = 3.260.000 έτη φωτός), χρησιμοποιώντας παρατηρησιακά δεδομένα από το μεγάλο τηλεσκόπιο Hooker...