Σπήλαια ιδιαίτερης ομορφιάς, ιστορίας και … μυθολογίας

Ζούμε σε μια εποχή έντονης δραστηριότητας όσον αφορά την εξερεύνηση και μελέτη άλλων πλανητών. Αποστολές από αρκετές χώρες έχουν ως στόχο την συμβολή στην κατανόηση του των ουρανίων σωμάτων αλλά και την πραγματοποίηση πειραμάτων, όπως η πτήση ελικοφόρων οχημάτων, σε άλλους πλανήτες. Πολλοί από εμάς λοιπόν παρακολουθούμε με θαυμασμό τις εξελίξεις αυτές και δικαίως. Πόσοι όμως σκέφτονται ότι υπάρχουν τοποθεσίες στον δικό μας πλανήτη οι οποίες μας περιμένουν να τις εξερευνήσουμε. Για τον λόγο αυτό επιλέξαμε μια σειρά από σπήλαια μακριά από τη χώρα μας αλλά σίγουρα όχι από άλλο πλανήτη. Σπήλαια που συνδέονται με την μυθολογία κάθε τόπου και αλλά που ανακαλύφθηκαν τυχαία.

Το σπήλαιο Fingal

Το σπήλαιο Fingal βρίσκεται στο νησί της Στάφας, στη Δυτική Σκωτία, μια αρκετά σεισμογενή περιοχή. Έχει μήκος μεταξύ 70 – 82 μέτρων, πλάτος 12 μέτρα και ύψος οροφής από 20 έως 22 μέτρα, ενώ καλύπτεται με νερό βάθους 25 μέτρων. Λόγω του τοξοειδούς σχήματος της οροφής, το σπήλαιο έχει καλή ακουστική. Το σπήλαιο χωρίζεται σε τρία επίπεδα με την βάση να αποτελείται από στρώμα σκληρής λάβας ενώ η οροφή από πέτρωμα λάβας με κρυσταλλική δομή. Ενδιάμεσα δυο στρώσεις από συστοιχία κιόνων και λεπτόκοκκο μαύρο πέτρωμα, ολοκληρώνουν την δομή του.

Ενδέχεται κατά το παρελθόν να συνδέθηκε με το σπήλαιο Causeway της Β. Ιρλανδίας μέσω της ίδιας ροής λάβας. Άλλωστε, από γεωλογικής άποψης, τα δυο σπήλαια έχουν κοινή προέλευση. Το σπήλαιο είναι σκαμμένο μέσα σε συμμετρικές, εξαγωνικές στήλες βασάλτη που σχηματίστηκαν κατά την ψύξη ροών λάβας. Όπως και το σπήλαιο Causeway, η προέλευση του χάνεται μέσα στους θρύλους Κέλτικης λογοτεχνίας.

Ο μύθος του σπηλαίου Fingal: Πέραν της φυσικής ένωσης, τα δυο σπηλαία συνδέονται με το όνομα του Fionn MacCumhail. Πρόκειται για έναν πολεμιστή από την μυθολογία της Ιρλανδίας. Σύμφωνα με τον μύθο το σπήλαιο Caseaaway κτίστηκε από τον Φιον, ο οποίος στα πλαίσια της μυθολογίας θεωρείται γίγαντας. Το σπήλαιο κατασκευάστηκε ώστε να συναντηθεί σε αυτό με έναν άλλο γίγαντα. Ο μύθος του, αποτέλεσε έμπνευση και για την ποίηση, με τον Σκωτσέζο, James Macpherson να δημιουργεί ένα αρχαίο ποίημα με τις ιστορίες του Ιρλανδού Fingal (Fionn). Μελετώντας το συγκριμένο ποίημα, ο Βρετανός φυσιοδίφης, Sir Joseph Banks, ξαναέφερε στο φως το αρχαίο αυτό σπήλαιο. Αν και το σπήλαιο ονομαζόταν Σπήλαιο της Μελωδίας, μετονομάστηκε σε Fingal’s Cave, λόγω του συγκεκριμένου μύθου.

Αφού «ανακαλύφθηκε ξανά» το 1772 από τον φυσιοδίφη Sir Joseph Banks, το σπήλαιο έγινε τουριστικός μαγνήτης. Στους διάσημους επισκέπτες του συμπεριλαμβάνονται η βασίλισσα Βικτώρια καθώς και οι ποιητές William Wordsworth, Alfred, Lord Tennyson και John Keats, μαζί με τους μυθιστοριογράφους Jules Verne και Sir Walter Scott. Ο ζωγράφος Willian Turner, αποτύπωσε το σπήλαιο σε καμβά, ενώ ο Γερμανός συνθέτης Felix Mendelssohn εμπνεύστηκε από το σπήλαιο για να συνθέσει το έργο του ‘The Hebrides’.

To σπήλαιο Reed Flute Cave

Το Reed Flute Cave είναι ένα εντυπωσιακό σπήλαιo με μήκος 240 μέτρα που βρίσκεται στην πόλη Guilin της Κίνας. Περπατώντας κανείς στο Reed Flute Cave, θα εκπλαγεί με το πόσο ακτινοβολούν οι δροσεροί σταλαγμίτες. Τα φώτα του ουράνιου τόξου και η εκθαμβωτική σειρά τεράστιων φυσικών σχηματισμών συνθέτουν μια πολύ όμορφη εικόνα. Η υπόγεια λίμνη ρέει ήρεμα κατά μήκος της σπηλιάς, με την αντανάκλαση του σπηλαίου να πέφτει στον ποταμό και να αναδεικνύει την ομορφιά του σπηλαίου, κάνοντας την ακόμα πιο ζωντανή και δυναμική.

Το εσωτερικό του Reed Flute Cave προσφέρει ένα θέαμα μοναδικό, με κάποιους από τους σχηματισμούς να μοιάζουν με μυθολογικά πλάσματα και άλλα με σύγχρονες δομές (όπως το Άγαλμα της Ελευθερίας).

Έξω από το σπήλαιο ευδοκιμούν καλάμια τα οποία χρησιμοποιούνται για την κατασκευή φλάουτων. Έτσι δόθηκε και η ονομασία του σπηλαίου, η οποία στα ελληνικά σημαίνει Σπήλαιο του Φλάουτου. Πέρα από την φυσική διαμόρφωση του σπηλαίου, υπάρχουν 77 επιγραφές από μελάνι με στίχους ποιημάτων και ονόματα περιοχών, με την αρχαιότερη να χρονολογείται στα 792 μ.Χ. Τα ποιήματα είναι έργα λόγιων, επί της δυναστείας των Τανγκ και έπειτα, οι οποίοι επισκέπτονταν το σπήλαιο.

Το δίκτυο σπηλαίων Waitomo

Το δίκτυο σπηλαίων Waitomo, στη Νέα Ζηλανδία, απέχει 2.5 ώρες από το Όκλαντ. Περιλαμβάνει τρία ξεχωριστά σπήλαια, το καθένα με τη δική του μοναδική διαμόρφωση. Πρόκειται για τα σπήλαια Glowworm, Ruakuri και Aranui, που είναι διάσημα για την αφθονία των λαμπερών ασβεστολιθικών σχηματισμών τους, το εκτεταμένο υπόγειο σύστημα ποταμών και τους εντυπωσιακούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες.

Το πιο διάσημο σπήλαιο από όλα είναι το Σπήλαιο Glowworm, καθώς αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο για περισσότερο από 130 χρόνια. Ιδιαίτερο αξιοθέατο αποτελεί ο καθεδρικός ναός. Το σπήλαιο Ruakuri είναι το μεγαλύτερο σπήλαιο στην περιοχή Waitomo και ανακαλύφθηκε πριν από περίπου 400 χρόνια. Έχει εντυπωσιακούς βραχώδεις σχηματισμούς οι οποίοι στολίζονται από πυγολαμπήδες (γι αυτό και το λαμπίρισμα). Σε αντίθεση, το σπήλαιο Aranui δεν φιλοξενεί λαμπερούς σχηματισμούς ή υπόγειο σύστημα ποταμών. Κρύβει όμως ξεχωριστή φυσική ομορφιά αφού διακοσμείται από πολλούς καφέ, ροζ και λευκούς εύθραυστους σταλακτίτες και σταλαγμίτες.

Jeïta Grotto

Στον Λίβανο, στην κοιλάδα του Nahr El-Kalb, 18 χιλιόμετρα βόρεια της Βηρυτού, βρίσκεται το Σπήλαιο Jeïta Grotto. Είναι ένα ενδιαφέρον φυσικό σπήλαιο στη Μέση Ανατολή, σε υψόμετρο 100 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Το σπήλαιο ανακαλύφθηκε το 1836 από έναν Αμερικάνο ιεραπόστολο. Υπάρχουν όμως ενδείξεις, ότι το σπήλαιο αξιοποιούνταν κατά την αρχαιότητα ως χυτήριο για την κατασκευή σπαθιών. Εξερευνητικές αποστολές πραγματοποιήθηκαν έως και το 1940 από Αμερικάνους, Άγγλους και Γάλλους εξερευνητές (δεν είμαι σίγουρος πως ταιριάζει ο χαρακτηρισμός), σε βάθος έως και 1750 μέτρα. Επόμενα αντίστοιχα εγχειρήματα από Λιβανέζους σπηλαιολόγους οδήγησαν στην μελέτη άλλων σημείων του σπηλαίου, σε βάθος κοντά στα 9000 μέτρων.

Υπάρχουν 2 σπήλαια σε κρυσταλλικούς ασβεστόλιθους που χαρακτηρίζονται από εξαιρετικές συγκεντρώσεις σταλακτιτών και σταλαγμιτών, γλυπτά φυσικά σε διαφορετικές μορφές, μεγέθη και χρώματα. Υπάρχουν εκπληκτικοί σχηματισμοί ασβεστόλιθου. Το πρώτο σπήλαιο, με θερμοκρασία στους 16 °C και μήκος 7800 μέτρα, άνοιξε στο κοινό το 1958. Χαρακτηριστικό του αποτελεί ο σχηματισμός σταλαγμίτη που γέρνει προς τη μία πλευρά, σαν τον Πύργο της Πίζας. Το δεύτερο σπήλαιο, που έχει υψηλότερη θερμοκρασία (20 °C) και μήκος 2200 μέτρα, εγκαινιάστηκε το 1969. Έχει σταλακτίτες σε διαφορετικά σχήματα που φτάνουν σε ύψος έως και τα 8 μέτρα. Οι πιο μικροί προσομοιάζουν σε κεριά, κολώνες, κοραλλιογενείς σωλήνες, ρέουσες κουρτίνες κ.α. Όλα αυτά τα κομψά μοντέλα ανθρακικού ασβεστίου χαρακτηρίζουν την ιδιαίτερη ομορφιά αυτού του σπηλαίου.

Σπήλαιο Νάικα

Το σπήλαιο ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά κατά τον 18^ο αιώνα κατά την διάρκεια εξόρυξης αργύρου. Η ένταση εξορυκτικών διαδικασιών αυξήθηκε σε μεγάλο βαθμό και στις αρχές του 20^ου αιώνα πάρθηκε απόφαση για την σφράγιση του. πρόκειται για ένα σπήλαιο στην πόλη Νάικα του Μεξικού, το οποίο ανακαλύφθηκε πριν από περίπου 20 χρόνια, από ανθρακωρύχους. Η σπηλιά έχει σχήμα πετάλου και περιέχει κρυστάλλους από γύψο, ύψους έως και 12 μέτρων. Οι στήλες αυτές λαμπίριζαν όταν έπεφταν πάνω τους τα φώτα των ανθρακωρύχων. Κάθε μια εκτείνεται προς διαφορετική κατεύθυνση, προσφέροντας ένα ενδιαφέρον θέαμα. Ο σχηματισμός τους χρονολογείται χιλιάδες χρόνια πριν. Στο σπήλαιο αυτό δώθηκε η ονομασία «Σπήλαιο των Κρυστάλλων» και βρίσκεται σε βάθος 290 μέτρων, στα έγκατα ενός βουνού το οποίο είναι πλούσιο σε ασήμι, μόλυβδο και ψευδάργυρο. Το σπήλαιο αυτό έχει προσελκύσει ερευνητές από όλο τον κόσμο. Πλέον το ενδιαφέρον των επιστημόνων επικεντρώνεται στην προστασία και συντήρηση του σπηλαίου.

Το σπήλαιο μετά από μια σειρά γεωλογικών διεργασιών γέμισε με νερό πλούσιο σε θειικό ασβέστιο. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η δημιουργία ενός διαφανούς άχρωμου γύψου που ονομάζεται Σεληνίτης. Στην περιοχή της Ναίκα υπάρχουν μικρότεροι υπόγειοι θάλαμοι οι οποίοι αν και πλημμύρησαν από θειούχα νερά, δεν φέρουν κρυστάλλους στο ίδιο μέγεθος.

Ένας μύθος συνδέεται με το σπήλαιο αυτό. Λέγεται ότι όσοι έρχονται σε επαφή με τους κρυστάλλους έχουν οφέλη για την υγεία τους, ενώ δείχνουν νεότεροι. Η ελληνική μυθολογική πινελιά συνδέει το σπήλαιο με την αρχαία θεότητα του φεγγαριού, την Σελήνη. Σύμφωνα με την μυθολογία η θεά Σελήνη προσέφερε συναισθηματική ισορροπία και τύχη. Λόγω του μύθου στη σπηλιά έχουν αποδοθεί μαγικές ιδιότητες.

Το Σπήλαιο Eisriesenwelt

Το σπήλαιο βρίσκεται στο βουνό Hochkogel, τμήμα των Άλπεων και αποτελεί το μεγαλύτερο σπήλαιο από πάγο παγκοσμίως, στο Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας. Το σπήλαιο εκτείνεται σε βάθος 42 χιλιομέτρων και αποτελεί την μεγαλύτερη σπηλιά πάγου παγκοσμίως. Ανακαλύφθηκε το 1879 από τον Anton Posseelt, ο οποίος όμως εξερεύνησε μόλις τα πρώτα 200 μέτρα της σπηλιάς. Ο Posseelt δημοσίευσε ένα χρόνο μετά σε ένα περιοδικό ορειβασίας τα ευρήματα του, από το σπήλαιο. Μέχρι τότε η σπηλιά ήταν γνωστή μόνο στους κατοίκους της περιοχής. Λόγω της πεποίθησης τους πως πρόκειται για μια πύλη προς την κόλαση οι ίδιοι δεν επιχείρησαν να την εξερευνήσουν.

Δεδομένου ότι πρόκειται για ένα προστατευόμενο φυσικό μνημείο η παρέμβαση στο σπήλαιο ήταν ιδιαιτέρως προσεκτική. Το μοναδικό του τμήμα που είναι ανοιχτό στο κοινό, είναι το πρώτο του χιλιόμετρο.

Περνώντας από την επιβλητική είσοδο του σπηλαίου, πλάτους 20 και ύψους 18 μέτρων, το σπήλαιο εντυπωσιάζει με τους κρυσταλλικούς σχηματισμούς του. Οι σχηματισμοί αυτοί λάμπουν υπό το φως παραδοσιακών λαμπτήρων, τους οποίους προμηθεύονται οι επισκέπτες κατά την είσοδο τους σε αυτό. Ξεναγήσεις στο σπήλαιο προσφέρονται μόνο από Μάιο έως Οκτώβριο αφού, ακόμα και το καλοκαίρι, οι θερμοκρασίες είναι περίπου 0 ° C.